Hayatımızın en değerli varlıklarını
yetiştirirken yıllardır aynı hataların tuzağına düşüyoruz. Kilo iyidir
deyip obeziteye zemin hazırlıyoruz, anne sütü dururken mama veriyoruz,
gürleşsin diye saçlarını sıfıra vurduruyoruz. Oysa iyi niyetle de olsa
yaptığımız bu hatalar onların sağlıklı gelişimini sekteye uğratıyor
İşte çocuklarımızı büyütürken yaptığımız
ve birer şehir efsanesinden ibaret “geleneksel hatalar”:
1- Eyvah sütüm yetmiyor, mama vermeliyim
Yeni annelerin en çok endişe ettiği
konulardan biri, bebeğin aç kalma ihtimali. Bu nedenle de çoğu zaman
bebekler gereksiz yere mamayla besleniyor. Oysa anneler, sütünün yetip
yetmediğini bebeğinin çişini takip ederek anlayabilir. 24 saatte en az
5-6 kez bezini ıslatan bebek, anne sütüyle doyuyor demektir. Anne sütü
yetersizliğine ancak bir çocuk hastalıkları uzmanı doktor karar
verebilir ve onun tavsiyesi gereğince mama takviyesine başlanabilir.
2- Şekerli su sarılığa iyi gelir
İlk günlerde anne sütünün gelmesinde
yaşanabilecek bir sorun, bebeğin zayıflamasına ve sarılık oluşumuna yol
açabilir. Halk arasında, aç kalan ve az idrara çıkan bebeklere şekerli
su verilmesi önerilir. Oysa bebeğin beslenmesinde şekerli suyun yeri
yoktur.
3- Çocuğum 2 yaşına geldi artık bezi bırakmalı
İki yaş, çiş eğitimi vermek için
başlangıç dönemidir. Ancak çocuk bu konuda asla zorlanmamalı, altına
kaçırdığı için kızılmamalı, sık sık tuvalete tutularak eğitime tabi
tutulmamalı.
4- Dondurma hasta eder
Dondurma, tüm çocukların sevdiği ve
faydalı bir gıdadır. Boğaz ağrısına neden olmaması için yalayarak
yenmeli ve yanında su içilmeli.
5- Gürbüz çocuk sağlıklı olur
Gürbüz çocuk, sağlıklı çocuk değildir.
Dengeli beslenen çocuk, zayıf da olsa sağlıklı kabul edilir. Çocukları
asla yemek yeme konusunda zorlamayın, yemediği zaman beslenmeyi
sonlandırın.
6- Çocuk sıcak havayı sever
Çocuklar, her zaman terlemeyeceği şekilde
giydirilmeli. Üşüyeceği korkusuyla çocukları çok giydirmek ve sarıp
sarmalamak, terlemeye ve hasta olmaya yol açar. Pamuklu kıyafetler
tercih edilmeli, içinde naylon karışımı olan ve özellikle polar tipinde
olan kıyafetler giydirilmemeli.
7- Fazla hareket ederse terler hasta olur
Hasta olur endişesiyle çocuğun hareket
etmesini kısıtlamak çok yanlış bir yaklaşım. Her çocuk hareket edince
terler; terleyince üstünü değiştirebilirsiniz. ‘Çok terledin artık
yerine otur’ demek, onu tembel, hantal ve mutsuz yapar. Zaman içinde
metabolizma hızı azalan çocuk, hızla kilo almaya başlar. Hareket
etmelerini kısıtlamaktansa, spora (yüzme, basketbol vb) yönlendirin.
8- Şaşılık büyüyünce geçer
Çocuklarda şaşılık bir yaşına kadar
fizyolojik kabul edilir. Ancak bir yaşından sonra düzelmeyen şaşılıklar
için mutlaka göz doktoruna başvurulmalı. Bir yaşından önce bebeklerde
Nistagmus (göz küresinin istemsiz titremesi) görüldüğünde de mutlaka bir
göz doktoruna muayene ettirilmeli.
9- Uslu durdu hamburgeri hak etti
Çocuklar mutlak suretle sağlığı ciddi
şekilde tehdit eden fast food gıdalardan uzak tutulmalı. Bu ödüllendirme
şekli yerine başka yöntemler seçilmeli; sinema ya da tiyatroya götürmek
gibi…
10- Ağladı hemen kucağıma alayım
Bebeği avutmanın birçok yolu var; her
ağladığında hemen kucağa almak çözüm değil. Ağladığında yanına yaklaşıp
onunla konuşmak, ten temasında bulunmak, ona şarkı ya da ninni söylemek
ve karnını okşamak bebeği avutabilir. Ancak sırf kucağa alışmasın diye
çocuğu hiç kucağa almamak da kendini güvende hissetmemesine ve mutsuz
olmasına yol açar. Bu denge iyi kurulmalı.
11- Daha çok küçük yalnız yatarsa korkar
Bebeği avutmanın birçok yolu var; her
ağladığında hemen kucağa almak çözüm değil. Ağladığında yanına yaklaşıp
onunla konuşmak, ten temasında bulunmak, ona şarkı ya da ninni söylemek
ve karnını okşamak
bebeği avutabilir. Ancak sırf kucağa
alışmasın diye çocuğu hiç kucağa almamak da kendini güvende
hissetmemesine ve mutsuz olmasına yol açar. Bu denge iyi kurulmalı.
12- Büyükbaban uzağa gitti geri gelecek
Çocuklara ölümü anlatmak zordur. Ancak
ölen kişinin geri döneceği söylenmemeli, çocuk boş bir beklentiye
sokulmamalı. Ölen kişinin bir daha dönmeyeceği, cennete gittiği ve orada
mutlu olduğu söylenmeli.
13- Çok fazla gaz yapıyor süt içmesin
Çocuklarda 1 yaşından önce inek sütü
kullanılmamalı. Ancak bir yıldan sonrada günlük süt tüketimi 400 CC’yi
geçmemelir. Sütün içinde bulunan laktoz adlı şeker gaza yol açar. Fakat
artık piyasada laktozsuz sütler de bulunabiliyor. Gaz sorunu olan
çocuklara bu tip sütleri içirilebilir; ancak çözüm kesinlikle süt
vermemek olmamalı.
14- Ayakta sallayınca hemen uykuya dalıyor
Çocuğu sallayarak uyutmak tıbben
önerilmiyor. Ancak halk arasında ‘ayakta sallama’ en çok kullanılan
yöntem. Çocuk; hafif tarzda ve sarsmayacak şekilde sallanırsa
tahribatlara yol açmaz.
15- Fazla banyo yaparsa üşütür
Çocuklar banyo yapmaktan hasta olmaz. Yazın her gün, kışın ise haftada üç kez banyo yapılması önerilir.
16- Sıfıra vurdurursak saçları gürleşir
Bu inanışın tıbben hiçbir geçerliliği yoktur.
17- Pudra isiliğe iyi gelir
Pudranın isiliğe iyi geldiği yanlış bir
düşünce değildir. Ancak toz pudralar yerine sulu pudralar seçilmeli.
İsiliğin en iyi tedavi şekli ise çocuğu sık sık yıkamaktır.
18- Bol bol güneşlenirse kemikleri güçlenir
“Çok fazla güneşe maruz kalmak kemikleri
güçlendirir” mantığı tam olarak doğru değil. Zararlı ışınlarından
etkilenmemek için güneş ışınlarının dik geldiği saatlerde çocuğunuzu
güneşe çıkarmayın. Güneşe çıkarken de mutlaka yüksek koruma faktörlü
güneş losyonları ve kremleri sürün.
19- Biberon ve emziği çok seviyor
Biberon ve emzik hiçbir çocuğa
önerilmiyor. Biberon; bebekte ‘meme başı şaşkınlığı’na yol açıyor ve
anne göğsünden soğutuyor. Mamayla beslenmek zorunda kalan bebeklerde,
biberon en geç 2 yaşında bırakılmalı. Emzik de, damak yapısını
bozabiliyor ve çocuğun enfeksiyon kapmasına yol açabiliyor.
20- Fitil vereyim rahatlasın
Çok zorda kalmadan ve doktor tavsiyesi olmadan ne fitil ne de ilaç kullanılmalıdır.
Medical Park Fatih Hastanesi Çocuk Hastalıkları ve Sağlığı Uzmanı Dr. Feyza Çivici Gümüş tarafından kaleme alınmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder